Την πολυαναμενόμενη κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και τη μόνιμη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3% προαναγγέλλει για το 2023 το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΠΣΑ) 2022-2025 που έστειλε το ΥΠΟΙΚ στις Βρυξέλλες την περασμένη Παρασκευή.
Όπως τονίζεται στο κείμενο του προγράμματος, από το 2023 και μετά, “οι δημοσιονομικές προβλέψεις περιλαμβάνουν τη διατήρηση δύο από τα φιλικά προς την ανάπτυξη μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής που υιοθετήθηκαν κατά την πανδημική κρίση, δηλαδή τη μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες και την τρέχουσα πολιτική για τον φόρο αλληλεγγύης, που συνέβαλαν στην τόνωση της απασχόλησης και της παραγωγικότητας”.
Διατηρεί πάντως και μια επιφύλαξη, συνδέοντας την εφαρμογή των δύο μέτρων με τους δημοσιονομικούς στόχους που θα τεθούν στην Ελλάδα από το νέο σύμφωνο σταθερότητας. Η επιφύλαξη μπορεί να λαμβάνει υπόψιν και το ενδεχόμενο της παράτασης της ρήτρας συνολικής διαφυγής, δηλαδή την συνέχιση της αναστολής των δημοσιονομικών κανόνων και για το 2023. Σε μια τέτοια περίπτωση θα υπάρχει τεχνικό πρόβλημα μονιμοποίησης των δύο μέτρων, καθώς με την ρήτρα συνολικής διαφυγής σε ισχύ, δεν μπορούν να εφαρμοστούν μόνιμα μέτρα αν το δημοσιονομικό κόστος είναι πάνω από 0,1% του ΑΕΠ. Τα δύο μέτρα θα πρέπει να εφαρμοστούν για τρίτη συνεχόμενη χρονιά (εφαρμόστηκαν ήδη το 2021 και θα εφαρμοστούν και το 2022) ως “έκτακτα” γιατί αν τελικά η εισφορά αλληλεγγύης εφαρμοστεί, όπως αναμένεται και για το δημόσιο και μονιμοποιηθούν και οι μειώσεις των εισφορών, το δημοσιονομικό κόστος ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ.
Υπέρβαση της κρίσης το 2023
Το ΠΣΑ 2022-2025 προβλέπει, στην ουσία, την υπέρβαση της κρίσης που προκαλεί ο υψηλός πληθωρισμός από το 2023. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, τον επόμενο χρόνο η οικονομία θα επιστρέψει σε πρωτογενές πλεόνασμα (1,1% του ΑΕΠ) και ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει από το 5,6% που αναμένεται να φτάσει φέτος στο 1,6%. Προαναγγέλλεται επίσης η συνέχιση της στήριξης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις κατά της ακρίβειας στο περιθώριο που δίνει ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός των 2 δισ. που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή. Στην ουσία, το ΠΣΑ προαναγγέλλει μέτρα ύψους περίπου 1,5 δισ. ευρώ αφού αυτές τις ημέρες υλοποιήθηκαν μέτρα ύψους 490 εκατ. ευρώ, όπως η επιταγή ακρίβειας, η επιδότηση καυσίμων, η ειδική επιδότηση στο πετρέλαιο κίνησης και το επίδομα των 200 ευρώ στα ταξί.
Η ανάπτυξη
Ο ρυθμός ανάπτυξης, αναμένεται να επιβραδύνει για φέτος στο 3,1% από 4,5% που προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2022, για να επιταχυνθεί στη συνέχεια στο 4,8% το 2023 και να φτάσει στο 3,5% το 2024 και το 3,3% το 2025.
Πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάπτυξη θα έχει η αξιοποίηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, που θα δώσει τα 2/3 της φετινής ανάπτυξης, αυξάνοντας το ΑΕΠ κατά 1,9%, ενώ θα συνεχίσει να το αυξάνει και τα επόμενα χρόνια. Οι επενδύσεις θα έχουν αύξηση για φέτος 9,8% η οποία θα εκτοξευτεί στο 21,5% το 2023 και θα παραμείνει στο 9% σε μέσα επίπεδα το 2024 και το 2025. Σημαντική συμμετοχή στο ΑΕΠ θα έχουν και οι εξαγωγές, οι οποίες θα έχουν μέση ετήσια αύξηση πάνω από 5% την περίοδο 2022 -2025, ενώ και η ιδιωτική κατανάλωση θα έχει μέση ετήσια αύξηση 2,4% για το σύνολο της περιόδου.
Η κρίση δεν αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά την μείωση της ανεργίας η οποία αναμένεται να φτάσει το 4,5% για την περίοδο 2022-2025. Ειδικότερα, το ετήσιο ποσοστό ανεργίας αναμένεται να μειωθεί φέτος στο 13,9% από 14,7% το 2021 και να συνεχίσει να μειώνεται στο 12,2% το 2023, στο 11,2% το 2024 και στο 10,2% το 2025.
Δημοσιονομική προσαρμογή
Όλα αυτά θα εξελίσσονται παράλληλα με μια σημαντικά δημοσιονομική προσαρμογή μέσω της οποίας η οικονομία θα επιστρέψει σε πρωτογενή πλεονάσματα από το 2023, ενώ το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται για την περίοδο 2022 -2025 να μειωθεί κατά 46,8%.
Ειδικότερα, για φέτος το πρωτογενές ισοζύγιο θα έχει έλλειμμα 2% του ΑΕΠ, υψηλότερο κατά 0,6% του ΑΕΠ από το 1,4% του ΑΕΠ που προέβλεπε ο προϋπολογισμός, λόγω των μέτρων στήριξης απέναντι στην ακρίβεια.
Το 2023 ο προϋπολογισμός αναμένεται να παρουσιάσει, μετά από τρία χρόνια, πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ, το οποίο θα διπλασιαστεί σχεδόν στο 2,1% του ΑΕΠ για το 2024 και θα φτάσει στο 2,4% του ΑΕΠ το 2025.
Αντιστοίχως, το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, λόγω της υψηλής ανάπτυξης θα έχει μια συνολική μείωση κατά 46,8%. Από το 193,3% που ανακοινώθηκε πρόσφατα για το 2021 αναμένεται να μειωθεί στο 180,2% στο τέλος του 2022 και θα συνεχίσει να αποκλιμακώνεται στο 168,6% το 2023 στο 155,2% το 2024 και στο 146,5% το 2025.
| Βασικό μακροοικονομικό σενάριο ΠΣΑ 2022-2025 | ||||||
| 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | |
| Πραγματικό ΑΕΠ | -0,90% | 8,30% | 3,10% | 4,80% | 3,50% | 3,30% |
| Ιδιωτική κατανάλωση | -7,90% | 7,80% | 2,40% | 2,90% | 2,30% | 2,00% |
| Δημόισια καταναάλωση | 2,60% | 3,70% | -1,90% | -0,80% | 0,30% | 0,70% |
| Επενδύσεις | -0,30% | 19,60% | 9,80% | 21,50% | 9,20% | 8,60% |
| Εξαγωγές | -21,50% | 21,90% | 5,60% | 6,20% | 5,60% | 4,90% |
| Εισαγωγές | -7,60% | 16,10% | 2,90% | 5,30% | 4,00% | 3,70% |
| Αποπληθωριστής του ΑΕΠ | -0,80% | 2,10% | 4,50% | 1,60% | 1,70% | 1,80% |
| Εν. Δείκτης τιμών καταναλωτή | -1,30% | 0,60% | 5,60% | 1,60% | 1,70% | 1,70% |
| Απασχόληση* | -1,20% | 0,50% | 2,00% | 1,80% | 1,00% | 1,00% |
| Ανεργία | 16,30% | 14,70% | 13,90% | 12,20% | 11,20% | 10,20% |
Πληθωρισμός – εναλλακτικά σενάρια
Η αρνητική επίδραση του πληθωρισμού προβλέπεται ότι θα επιβαρύνει την οικονομία κυρίως το 2022, όταν σε ετήσια βάση αναμένεται να φτάσει το 5,6% για να υποχωρήσει σημαντικά στο 1,6% το 2023 και να αυξηθεί οριακά στο 1,7% για το 2024 και το 2025.
Στην ίδια φιλοσοφία, βρίσκονται και τα δύο εναλλακτικά σενάρια που περιλαμβάνει το ΠΣΑ σε σχέση με την εξέλιξη του πληθωρισμού.
Ειδικότερα, στο δυσμενές σενάριο που θέλει πληθωρισμό για φέτος στο 7,6%, δηλαδή 2% πάνω από το βασικό σενάριο, προβλέπεται ότι θα οδηγήσει σε ανάπτυξη 2,1% για φέτος (μειωμένη κατά 1% από το βασικό σενάριο) και οριακή αρνητική επίδραση κατά 0,1% στην ανάπτυξη του 2023 η οποία θα φτάσει το 4,7% αντί στο 4,8% που προβλέπει το βασικό σενάριο.
Το ευνοϊκότερο σενάριο, που θέλει το φετινό πληθωρισμό 1% χαμηλότερο, στο 4,6% το 2022, θα έχει ως αποτέλεσμα ανάπτυξη για φέτος στο 3,6% ( αυξημένο κατά 0,5% σε σχέση με το βασικό σενάριο ) και 4,9% για το 2023.
Πηγή: capital.gr